Моям унча мунча не. На таджикском языке

   МОЯМ УНЧА МУНЧА НЕ...

        (Хаjвия)

                Бешак наздиканд ба Яздон анбиёю авлиё,
                З-он ки онон некандешонанду дуранд аз риё.               


      Шодию хурсандии оилаи Сафармаhмад hадду канор надошт. Охир, ба хонаи
нав кўчиданд, аз чангу ѓубору hавои hамеша дудолуд халос шуданд. Дигар hар шаб
гўшашонро ѓурроси мошинhои шалаќ кару машомашонро бўи дилбеhузуркунандаи
нафт талх наменамояд. Шукр мекарданд, ки хонаи навашон аз роhи мошингард дуру
маhаллаашон ором, маѓозаи хўрокворию мактаб наздик. Барою фуро низ ба ошёнаи дуюм душвор не. Xамаи 4 hуjраи хона васеъ ва равшан. Xеj боке не, ки hоло газ
нест. Худо хоhад, рўзе мерасад, ки аз ин неъматаш низ баhравар мегардонад. Ана,
нерўи барќу оби нўшиданї доимї мешудааст-ку. Фаќат hамсояhо бомаъне бошанд
шуд. Xамсояhои хонаи пешинаашон бебаhо буданд. Меhру оќибаташон зўр. Давоми
дувоздаh сол аз hеj кадомашон hарфи баде нашунидаанд…

     Сафармаhмад аз бартариhои хонаи нав фикркунон мамнунона ошхонаро аз назар
мегузаронд, ки садои занги дар риштаи хаёлоташро бурид.

     - Дароед! Дар кушодагї, - гўён сўи даромадгоh равона гардид. Зани миёнасоле
дарро кушода, бо як даст аз паhлударї ва бо дасти дигар аз дастќапаки дар дошта,
як ба атроф, баъд ба Сафармањмад назар афканд.

      - Ассалому алайкум, hамсоя шудам гўед. Наѓз, бисёр наѓз. Хонаатон чорhуjрагї. Xамсояhо hам унча-мунча не. Xамаашон худашонба тинj. Ягон касба мўhтоj не, - ба jавоби салом мунтазир нашуда, суханпардозї мекард зан. – Рўбарўтонда хонаи мо. Xм - м - м. Дуhуjрагї бошад hам тамоми шароитhо муhайё. Аз дигарон камї надорем.Унча-мунча бизнесменhобаям ин хел «абстанофка» нест...

       Хайрият, ки писари Сафармањмад дар даст борхалтаи калоне омада,
      - Хола, бемалол бошад, гузарам, - гўён ўро аз давоми сўhбати hамсоязан халос намуд.

       Рўзи дигар Сафармаhмад аз бозор харид карда омаду дар зинапояи хона ба hамсоязан вохўрд.
      - Ассалому алайкум, hамсоя ! Бозор рафтам гўед! - мисли дирўза jавоби саломро мунтазир нашуда, ба гапфурўшї сар намуд hамсоязан. - О кор ин хел нашудааст-дия. Занатон дар хона шинаду Шумо ба бозор равед, наѓз не. Писаратон hам анча калонакак-ку. Андак ѓами Шуморо хўранд намешавад ? Ана, ман нахондагї бошам hам, шавhарамро хеле hурмату иззат мекунам. Унча-мунча корба сарашона гаранг намекунам. Бозору маѓозаба намефиристам. Худам меравам. Охир, шумоён мардhоя бозоранда чунон фиреб медиhанд, ки ба аќл рост намеояд. Фаќат чизhои браку кўhнашударо ба дастатон меќаппонанду нархашро hам аз будаш ќиммат мекунанд. Шумоён бошед, ба суханони нарму форамашон фирефта шуда, бо даhони яла кисаhоятонро холї карда хурсанд мешавед. Гўё онhо шуморо нею шумо онhоро фиреб дода бошед. Дар харидуфурўш ба ман унча-мунча мард баробар шуда наметавонад…

       Сафармаhмад, ки дастонаш аз вазнинии бор карахт гашта, чї тавр ба сўи дараш гузаштанро намедонист, аз ошёнаи сеюм фаромадани кампиреро дида, оhи сабуке
кашид, ки роhи хонааш кушода мешавад.

       Се-чор рўз гузашту Сафармаhмад ба хотири он, ки аз чаhорчўбаи Ќонуни
танзим набарояд, чанд нафар хешони наздику ду-се hамсояро ба хонааш хабар
намуда, аз домуллои шиносаш хоhиш кард, ки дар хонаи навашон «як пиёла чой
нўшида» дуое намояд. Ваќте, ки меhмононро гусел намуда, ба хонааш даромаданї
буд, аз hуjрае, ки дар он занhо менишастанд, hамсоязан баромада пеши роашро
гирифт.

      - Ассалому алайкум, hамсоя! Ба хонаи нав одам хабар кардам, гўед! – аз рўи
одат ба jавоби саломаш аhамияте надода, hамсоязан даhони гапхалтаи бетагашро
во намуд. – Чї мешуд, ки аввал аз ман маслиhат мепурсидед. Охир, ман hамсояи
ба hаќќи Xудо баробаратон-ку. Xамин кори хайратон hам хушрўтар мегузашту
Худо хайротатонро маќбул мегардонид. Xамсояhои моям ганда нею, лекин доми
чоруманда ду-се hоjидомуллоhо hастанд. Агар меомаданду ду-се сухан аз гўру
ќиёмат гап мезаданд, дастархонатон hам гул мекарду табъи меhмонhоям чоќ мешуд.
Нишасти занhо бошад ганда нагузашт. Охир, моям унча-мунча не-дия. Xаjjобаям      
рафта хонаhои Xудоро hам зиёрат карда омадагї. Аз дунё hам бохабарему унча-мунча чизоям медонем…

        Сафармаhмади бечора бесаброна интизорї мекашид, ки ин дафъа ўро аз
каромоти hамсоязан кї халос мекарда бошад ?


                2011


Рецензии
Добрый вечер, Абдукаюм! Конечно, прочитать, что тут написано я не смог, но меня заинтересовал таджикский алфавит. Насколько мне известно, до образования Таджикской ССР в 20 веке на территории современного Таджикистана использовался персидский язык. Но когда создавался чисто таджикский литературный язык, чем его авторы руководствовались, что кроме "кириллицы", включили буквы латинского языка? Не проще ли было бы ограничиться одной "кириллицей" или одной "латиницей"? К тому же, я вижу в тексте и современную украинскую букву "i ", но с двумя точками вместо одной. Откуда она взялась в таджикском алфавите. Думаю, Ваш ответ будет интересен не только мне.

Петр Панасейко   11.03.2021 16:46     Заявить о нарушении
Здравствуйте, уважаемый Пётр!
Мне очень приятно, что Вы интересуетесь таджикским языком и таджикской письменностью.
До Октябрьской революции и в первые годы Советской власти в Таджикистане как и во всех среднеазиатских республиках пользовались алфавитом, созданным на основе арабского алфавита. Затем перешли на латинский. В сороковые годы 20 века перешли на алфавит, созданный на основе кириллицы. Для обозначения звуков, которых нет в русском языке, придумали новые буквы путём внесения изменений к созвучным с русскими. Так в таджикском алфавите кроме всех букв русского алфавита дополнительно появились буквы: 1) буква "ч" с хвостиком для обозначения звука "дж" (j); 2) буква "к" с хвостиком - (Q); 3)буква "х" с хвостиком - (h); 4)буква "У" со значком дефис сверху для обозначения звука похожего на гортанное У; 5)буква "и" со значком дефис сверху для обозначения звука похожего на и под ударением (изафетное и); 6) буква г пересечённая чёрточкой для обозначения звука похожего на французский звук R (гортанный звук G)
Буква i иногда используется вместо изафетного и.

Абдукаюм Мамаджанов   11.03.2021 17:14   Заявить о нарушении
Да, кстати, и таджикский, и дари, и персидский - это один и тот же язык. То есть разные названия одного и того же языка. Таджики, живущие в Афганистане свой таджикский язык чаще называют "язык дари",а в Иране - "фарси", что значит персидский.

Абдукаюм Мамаджанов   11.03.2021 17:19   Заявить о нарушении
Спасибо, Абдукаюм, за дополнительную полезную информацию. А интересуюсь я таджикским языком потому, что часто его слышу, посещая городские рынки. Хотя продавцы с нами общаются, как и положено, на хорошем русском языке. Между собой, разумеется, общаются, на таджикском. Так и должно быть в цивилизованном мире.

Петр Панасейко   11.03.2021 17:34   Заявить о нарушении
На это произведение написаны 2 рецензии, здесь отображается последняя, остальные - в полном списке.