Китоби Хиштхона. Маколаи Голиб Саидов

Рушди соьаи маориф дар ьудуди љамоати деьоти Понщоз


Жамоати деьоти Понщоз Жамоати калонтарини ноьияи Ашт мансуб ёфта, дар Жамоат зиёда аз 30 ьазор аьолц зиндагц менамояд. Аз ин миќдор аьолї  зиёда аз 5 ьазор нафар хонанда дар 14 муассисаьои таълимии ьудуди Жамоат ба таьсил фаро гирифта шудаанд. Мувофиыи сиёсати маорифпарваронаи Асосгузори сульу ваьдат –Пешвои Миллат Президенти Жумьурии Тожикистон, мўьтарам Эмомалц Раьмон дар жумьурии азизамон соьаи маориф бо маром рушд ёфта истодааст. Дар доираи ин сиёсати хирадмандона дар Жамоати деьоти Понщоз низ рушди соьа ьамасола ба назар расида, барои беьтар гардидани сифати таълиму тарбияи насли наврас ва жавонон бо маблащгузории бужети давлатц ва бо жалби ташаббусьои аьолц бунёди мактабьои нав ва синфхонаьои иловагц амалц шуда истодааст. Дар даврони 25 соли Истиылолияти давлатї дар ьудуди Жамоат 1 Гимназия дар заминаи МТМУ р. 4 ва 4 мактаби нав бо маблащгузории бужети давлатц ва асосан бо саьмгузории соьибкорон сохта, ба истифода дода шудааст.
Давлату ьукумат ба рушди илму фарьанг ва маънавиёти жомеа, махсусан ба таълиму тарбияи насли наврас эътибори аввалиндаража дода,    пешрафти мактабу маориф ва тайёр намудани мутахассисони соьиби донишу малакаи баланди касбиро ьамажониба дастгирц менамоянд.
Чї хеле, ки Асосгузори сульу ваьдат –Пешвои Миллат Президенти Жумьурии Тожикистон, мўьтарам Эмомалц Раьмон таъыид кардаанд:
«Муьимтарин вазифаи мактаб ва жомеа дар шароити нави таърихц аз он иборат аст, ки шогирдонро дар р=ьияи хештанпарастц ва ифтихори миллц, дарки равшани арзишьои миллц ва умумибашарц тарбия намояд. Фарди оыилу худогоь ва ьамыадами замон ба камол расонад, зеро ояндаи жомеа, фардои миллат ва таыдири давлат маьз дар дасти фарзандони имр=зи мост».
Имр=з бо шарофати чунин сиёсат вазъи соьаи маориф р= ба рушд дорад.
Дар мактабьои ьудуди Жамоат 528 нафар ом=згорон таълиму тарбия медиьанд, Муаммаои норасогии ом=згорон  умуман вужуд надорад.
Дар ин раванд сатьу сифати таълиму тарбия дар мактабьои ьудуди Жамоат низ беьтар шуда истодааст. Соли 2015 ин мактабьоро   422 нафар хонандагон хатм карданд, ки аз онњо 209 нафар хатмкунандагон ба мактабьои олц дохил шуданд. Ин 51 фоизи хатмкунандагонро ташкил менамояд, ки нисбати соли 2014 6 фоиз ва аз соли 2013 16 фоиз зиёд гаштааст. Дохилшавии духтарон бошад дар соли 2015 33 фоизи хатмкунандагони духтаронро ташкил медиьад, ки нисбати соли 2014 15% зиёд гашта, нисбати соли 2013 20 % -зиёдшавиро ташкил медиьад, ки ин самараи рушди соьаи маориф ва беьтар шудани некўьавлии аьолц ва кам гаштани сатьи камбизоатиро нишон дода, таважљуьи аьолиро барои ба хондан фаро гирифтанашон ба таьсилоти олиро нишон медиьад.
Бояд ыайд кард, ки дар Гимназияи р. 5 ва мактаби р. 40 100 % хамткунандагон ба мактабьои олц дохил шуда, дар  мактабьои раыами 58,13,61,20,7 ин нишондиьанда нисбати сатьи миёнаи Жамоат баланд аст. Ин раванд ба тарзи графики чунин аст:
 

 

Жавонони хушбахти замони диёр баъд аз хатми мактабьои олц аксарият дар соьаьои мухталифи хожагии халыи ватани азизамон кору фаъолият доранд.
Боиси ыаноатмандист, ки ьамасола баьри ободии мактабьо аз жониби маыомоти ижроияи ьокимияти давлатии вилояту ноьия ва соьибкорону шахсони хайрхоь корьои назаррас ба анжом расонида мешавад.
Дар соли 2015 ба мактабьои ьудуди Жамоат 605 нафар к=дакон ба синфи якум ба таълиму тарбия фаро гирифта шудаанд, ки нисбати соли 2010 100 нафар зиёд шудааст. Ин раыам вобаста ба афзоиши аьолц ьамасола зиёд гашта, нисбати хатмкунандагон низ мутаносибан ьамасола 200 нафар хонанда ба синфи якум омадан жой дорад. Ин албатта талаботи нави сохтмони мактабьо ва синфхонаьои замонавиро таыозо менамояд. Дар давоми 25 соли Истиылолияти давлатии Жумьурии Тожикистон дар мактабьои ьудуди Жамоат корьои асосии зерин ба ижро расонида шудааст:

т/р Номи биною иншоот Таъсиси мактаби нав ё сохтмони синфхонаи иловагц Деьаву маьалла
1. Сохта ба истифода додани МТМУ р. 66
Тариыи бунёд: бо тариыи – ощоз муассисаи сохтмонц, боыимонда бо тариыи ьашар
маблащгузор- ощоз бужети маьаллц баъдан шахсони саховатманди маьаллц
марьилаи якум
 ощози корьои сохтмонц-соли 1991 бужети маьаллц
марьилаи дуюм
 ощози корьои сохтмонц-соли 1997 бо тариыи ьашари аьолц
анжоми корьои сохтмонц- соли 1998 ба истифода додани 12 синфхона
марьилаи сеюм
ощози корьои сохтмонц-соли 2008 бо саьмгузории соьибкор Юлдошев Ьамзалц
 анжоми корьои сохтмонц- соли 2009 ба истифода додани 4 синфхонаи иловагц
Таъсиси мактаби нав деьаи Саро
2. Сохтмони бинои нави замонавц дар МТМУ р. 20 ба номи Ж. Р=мц
Тариыи бунёд: бо тариыи – пудратчц
маблащгузор- бужети вилоятц
ощози корьои сохтмонц-соли 2008
анжоми корьои сохтмонц- соли 2011 10 синфхонаи иловагц Сохтмони бинои иловагц деьаи Саро
3. Сохта ба истифода додани МТМУ р. 60 ба ба номи Ахмедов Абдурабц
Тариыи бунёд: бо тариыи омехта - жалби сохтмончиёни маьаллц ва ыисман ьашар
маблащгузор- аз жониби соьибкор Ахмедов Шавкатжон
Марьилаи якум
ощози корьои сохтмонц-соли 2009
анжоми корьои сохтмонц- соли 2010 4 синфхона
марьилаи дуюм
ощози корьои сохтмонц-соли 2013
анжоми корьои сохтмонц- соли 2013 5 синфхона Таъсиси мактаби нав деьаи Саро
4. Сохтмони синифхонаи иловагц дар мактаби р. 13 ба номи К. Хужандц
Тариыи бунёд: бо тариыи – муассисаи сохтмонц пудратчц
маблащгузор- аз ьисоби ташкилотьои байналхалыц
ощози корьои сохтмонц-соли 2000
анжоми корьои сохтмонц- 2002 Синфхонаи иловагц деьаи Хиштхона
5. сохтмони бинои замонавц ва толори варзишц барои 650 хонанда дар МТМУ раыами 13
Тариыи бунёд: бо тариыи – пудратчц
маблащгузор- аз ьисоби бужети вилоят
ощози корьои сохтмонц-соли 2014
анжоми корьои сохтмонц- 2016 Сохтмони бинои замонавц деьаи Хиштхона
6. Сохтмони мактаби нави таьсилоти миёнаи умумц р 58 ба номи Ж. Муьиддинов
Тариыи бунёд: бо тариыи –омехта- ощоз бо тариыи ьашар баъдан бо тариыи сохтмончиёни хусусц ва аьолц
маблащгузор- аьолии маьалла ва ыисман аз бужети маьаллц ва соьибкорон
марьилаи якум
ощози корьои сохтмонц-соли 2000 бо ьашар гузоштани пойдевор ва деворьои бино
марьилаи дуюм
ощози корьои сохтмонц-соли 2009
анжоми корьои сохтмонц- 2011 аз жониби соьибкор бародарон Муьиддиновьо ва ыисман маблащьои бужети ноьиявц 6 синфхона
марьилаи сеюм
ощози корьои сохтмонц-соли 2013 идомаи 11 синфхонаи иловагц бо тариыи ьашар ва саьмгузории аьолц Таъсиси мактаби нав маьаллаи Ыалъа
7. Сохтмони 4 синфхонаи иловагц дар МТМУ р. 4 ба номи Маъдан
Тариыи бунёд: бо тариыи –хусусц
маблащгузор- соьибкор, вакили мажлиси вакилони халыи ноьиявию вилоятц
ощози корьои сохтмонц-соли 2010
анжоми корьои сохтмонц- 2012 Синфхонаи иловагц к=чаи Сари бозор
8. Сохтмони мактаби нави замонавц 18 синфхона
Тариыи бунёд: бо тариыи –хусусц
маблащгузор- аз тарафи вакили мажлиси вакилони халыи вилояти Сущд Саломов Абдусалом
ощози корьои сохтмонц-соли 2015
анжоми корьои сохтмонц- идома дорад Таъсиси мактаби нав дар назар аст маьаллаи Шахак
9. Сохтмони 4 синфхонаи ибтидоии филиали МТМУ р. 11 ба номи Н. Ьувайдуллоев дар мавзеи Чанбарии м. Шахак
Тариыи бунёд: бо тариыи –омехта: сохтмончиёни хожагц ва ьашар
маблащгузор- хожагии Н. Ьувайдуллоев ва маблащи аьолц
ощози корьои сохтмонц-соли 1992
анжоми корьои сохтмонц- 1997
Таъсиси филиали мактаби р. 11 маьаллаи шахак
10. Сохтмони 6 синфхонаи иловагц ба мактаби р. 11  ба номи Н. Ьувайдуллоев
Тариыи бунёд: бо тариыи –пудратчц
маблащгузор- ташкилоти байналхалыц
ощози корьои сохтмонц-соли 2000
анжоми корьои сохтмонц- 2001 Синфхонаи иловагц маьаллаи Муллоён
11. Сохтмони толори варзишц ба мактаби р. 11 ба номи Н. Ьувайдуллоев
Тариыи бунёд: бо тариыи –ьашар
маблащгузор- аьолии маьалла
ощози корьои сохтмонц-соли 2013
анжоми корьои сохтмонц- идома дорад Бинои нав маьаллаи Муллоён
12. Сохтмони 6 синфхонаи иловагц ба мактаби р. 36 ба номи Ю. Нурматов
Тариыи бунёд: бо тариыи –пудратчц
маблащгузор- ташкилоти байналхалыц
ощози корьои сохтмонц-соли 2003
анжоми корьои сохтмонц- 2004
Синфхонаи иловагц маьаллаи Суджа
13. Сохтмони мактаби таьсилоти миёнаи умумии р. 64 ба номи М. Исоматов
Тариыи бунёд: бо тариыи –омехта муассисаи сохтмонц ва ьашар
маблащгузор- бужети маьаллц ва шахсони саховатманд
марьилаи якум
ощози корьои сохтмонц-соли 1991
анжоми корьои сохтмонц- 1993
марьилаи дуюм
ощози корьои сохтмонц-соли 2007
анжоми корьои сохтмонц- 2008 сохтмони 4 синфхонаьои иловагц
марьилаи сеюм
ощози корьои сохтмонц-соли 2014
анжоми корьои сохтмонц- 2015 сохтмони 4 синфхонаьои иловагц Таъсиси мактаби нав
  маьаллаи Хотхона


Ва даььо иншоотьои дигари ёрирасон сохта ба истифода дода шудааст. Дар байни ин биноьои сохташуда, сохтмони мактаби замонавц барои 650 хонандаи МТМУ р. 13 ба номи К. Хужандц дар деьаи Хиштхона беьамто мебошад. Ин бино бо ташаббуси раиси ноьияи Ашт мўьтарам Азимбой Азизц ва жаьди вакили мажлиси намояндагони Мажлиси Олии Жумьурии Тожикистон мўьтарам Холмуьаммадзода Азизмуьаммад Холмуьаммад аз тарафи раиси вилояти Сущд мўьтарам Абдураьмон Ыодирц дар доираи сиёсати маорифпарваронаи Президенти Жумьурии Тожикистон, Асосгузори сульу ваьдат –Пешвои Миллат муьтарам Эмомалц Раьмон дастгирц ёфта сохта шуда, дар арафаи анжомёбист.
Инчунин ьамасола барои таъмири жорц аз жониби падару модарон ва дигар шахсони хайрхоь зиёда аз 100 ьазор сомонц маблащ жамъоварц ва харж мегардад.
Ин ободию созандагц гувоьи дастгирии соьаи маориф аз тарафи давлату аьли жомеа ва таваж=ьи падару модарон дар роьи азхудкунии илму дониши фарзандон мебошад. Ба ьамаи оньое, ки барои рушди соьа саьмгузорц менамоянд, аьолии Жамоат минатдор буда, шукргузоц аз сульу ваьдат ва истиылолияти давлатц ва шукри роьбари щамхору оыил ва хирадманд Асосгузори сульу ваьдат –Пешвои Миллат Президенти Жумьурии Тожикистон,  муьтарам Эмомалц Раьмон менамоянд.
Боварц дорем, ки ом=згорони азиз жавобан ба ин щамхориьо дар адои пешаи заьматталаб, вале пуршарафи ом=згорц нер=ву ильоми тоза гирифта, ба мувафаыиятьои намоён комёб мегарданд.
Хонандагон бошанд, дар роьи азхудкунии илму дониш, аылу заковати комил, ахлоыи намуна, доимо бар он мек=шанд, ки сазовори номи неки «толибилм» бошанду фардо номбардори Ватану миллат гарданд.


Раиси Жамоати деьоти Понщоз
Саидов Щолибжон Майнусович