Эх, Гугуша, Гугуша, где твоя душа?

Алишер Таксанов: литературный дневник

Гулнора Каримова Женевадаги ваколатхонага ра;бар бўлди


Это интервью для радио «Озодлик» («Свобода») в Праге я давал вместе с другим швейцарским диссидентом Сафаром Бежаном в сентябре 2008 года, и оно было связано с тем, что дочка диктатора Узбекистана Ислама Каримова – Гульнара, которая розыскивается властями США за совершенные преступления, стала представлять республику в Женевском офисе ООН. Бизнеследи, дипломат, доктор политологии, руководитель различных общественных организаций, поэтесса, директор Центра политических исследований при УМЭД – таковы ее официальные должности. Теневой бизнесмен, коррупционерка, хищница и жестокий человек – такова ее другая сторона.
Итак, итервью было подготовлено на узбекском языке, так что не обессудьте...



Чоршанба куни расман тасди;ини топган хабарга кўра, Ўзбекистон президентининг тўн;ич ;изи, ;озирга ;адар Ўзбекистон таш;и ишлар вазирининг маданият масалалари бўйича ўринбосари бўлиб келган Гулнора Каримова Ўзбекистон республикасининг Женевадаги БМТ идораси ва бош;а хал;аро ташкилотлардаги доимий миссияси ра;бари этиб тайинланган.Бу хабар, БМТ нинг Женевадаги идораси интернет са;ифасида ;ам ўз тасди;ини топди.


БМТ вебса;ифасида “жаноб олиялари, фав;улодда ва мухтор элчи Гулнора Каримованинг Ўзбекистон республикасининг Женевадаги доимий дипломатик ваколатхонаси ра;бари” экани ;зиб ;ўйилган.Аммо Ўзбекистоннинг дун;даги энг йирик хал;аро ташкилотлар билан ишловчи Женева ваколатхонасида юз берган бу кадр ўзгариши, мамлакат жамоатчилигига ошкор этилмасдан, ими-жимида амалга оширилди.
Муста;ил кузатувчилар, Гулнора Каримованинг Женевадан ;ўним топиш истагига Ўзбекистондаги са;на ортида бора;тган си;сий жара;нлар сиридан аломат дея ;арамо;далар.....
Ўзбекистон дипломатлари орасида, кейинги йиллар давомида Гулнора Каримовадан кўра ўз расмий хизмат лавозими ва хизмат мав;еини тез ўзгартирган, ани;ро;и тез оширган одам бўлмаса керак. Бунинг сабаби эса оддий, дейди муста;ил журналист ва соби; дипломат Алишер Таксанов.
“40-;шга етмай туриб, Ўзбекистон таш;и ишлар вазирининг ўринбосари бўлиш, эндиликда эса, Ўзбекистоннинг БМТ каби ўта му;им хал;аро ташкилотнинг Женевадаги бўлсин доимий ваколатхонасига бошли; бўлиш учун дипломат сифатида ни;оятда катта истеъдод, бош;арувчи ўларо; катта ма;орат, си;сатчи ўларо; кучли билим ;амда хорижда катта ;урматга эга бўлиш лозим. Бу сифатларнинг бирортасига эга бўлмаган Гулнора Каримованинг дипломатик пиллапоядан бунчалик тезлик билан кўтарилиши сабаби битта- унинг президент Каримовнинг ;изи эканидир”, дейди ;озирда Швецарияда му;ожиратда яша;тган ўзбекистонлик соби; дипломат.
Ўзбекистонни ;арийб 20 йилдан бери ўзи истаган шаклда бош;ариб кела;тган президент Каримовнинг тўн;ич ва эрка ;изи, Россиянинг усти ялтиро; журналларида малика дея кўкларга кўтарила;тган Гулнора Каримова, мамлакатдаги исталган амални сўраши ва унга эришиши мумкин. Нега у айнан БМТ нинг Женевадаги идораси, ;олаверса Женевадаги бош;а хал;аро ташкилотлар билан ишловчи Ўзбекистон дипломатик миссиясига бошли; бўлишни афзал билди?
Алишер Таксанов, бундай ;арор ортида бир неча мотивлар ;тган бўлишини тахмин ;илади.
“Бу менга узо; муддатга мўлжалланган стратегиядек кўринмо;да. ;озирда Каримовлар оиласи бойликларини Швейцарияга жойлаштириш режаси ишлаб чи;ила;тган бўлиши э;тимолга жуда я;ин. Зотан, Швецария банклар мамлакати ва бу ерда банк сири дун;нинг ;олган ерларига нисбатан жуда ;атти; ;ўри;ланади. Шу боис, Гулноранинг Женевага келиши ортидаги биринчи омил, Каримовлар оиласи капиталини Швецария банкларига эсон-омон кўчириш операциясини якунлаш бўлса керак, деб ўйлайман. Гулноранинг Женевага келиши ортидаги иккинчи сабаб, менимча “Зеромакс” билан бо;ли;. Биласизки, Гулнора Ўзбекистон и;тисодининг ;арийб ярмини, ани;ро;и ;амма сердаромад тармо;ларини ўз ;ўлига олган “Зеромакс” ширкатининг хўжайини ;ам. Бу ширкат эса, Швейцарияда таъсис этилган, унинг пропискаси ;ам, бош ;арорго;и ;ам Швецарияда. Албатта, Гулнорага Швейцариядан туриб, “Зеромакс”нинг улкан бизнес лойи;аларини бош;ариш осонро; бўлади”, дейди Швейцарияда яша;тган соби; дипломат ва журналист Алишер Таксанов.
Швецариянинг Лозанна ша;рида исти;омат ;илувчи ўзбек мухолифатчиси Сафар Бекжон ;ам Гулнора Каримованинг Женевадаги Ўзбекистон дипломатик миссияси ра;бари этиб тайинланиши ортида унинг ўзи ва оиласи манфаатларини узо; келажакка яхширо; кафолатлаш истаги ;тгани ;а;идаги бу фикрларга ;ўшилади ва бу манфаатлар рўйхатида Каримованинг ўз болаларига Европада му;им яшаш ;а;;ини олиб бериш режаси ;ам борлигини таъкидлайди.
“Биттаси болаларини Европада ў;ишига имконият яратиш. Улар бу ерда маълум йиллар давомида яшаса, доимий яшаш ;у;у;ига эга бўлади. ;озир бу болаларни буна;а имконияти йў;ку. Чунки улар Интерпол томонидан ;идирилаяпти ва А;Шга олиб кетилиши керак. Булар А;Ш фу;ароси бўлган болалар. Бу оилавий муаммоларни ;ал ;илиш учун Гулноранинг ;ўя;тган ;адами. Унинг бу ерда келиб иш бошлаганлиги тў;рисида маълумот олганимиз йў;”, дейди Сафар Бекжон.
“Ўзбекистондаги си;сий салтанат ичдан бе;арорлашиб бора;тганини сезган Каримовлар оиласи, ўзларига запасной аэродром ;озирлашмо;да ва президентнинг яна бир ;изи Лола Каримованинг Ўзбекистоннинг ЮНЕСКО даги доимий ваколатхонасига бошли; сифатида Париждан ;ўним топгани ;ам бу тахминни ;увватлайди”, деб ;ўшимча ;илади Сафар Бекжоннинг бу муло;азаларига Алишер Таксанов.
Ўзбекистон президенти 70нинг бу ;;ига ўтиб, унинг со;ли;и ;а;ида турли миш-мишлар тар;ала бошлаганидан бери, Гулнора Каримованинг ўз отасига ворис бўлиш тараддудига тушгани ;а;идаги фикрлар тез-тез ;уло;;а чалинмо;да. Каримовнинг шундай режаси мавжудлигини, я;инда Озодлик мухбири билан су;батда Ўзбекистон миллий хавфсизлик хизматининг соби; майори Икром ;;убов ;ам тасди;лади. Хўш, Каримованинг БМТ нинг Женевадаги идораси билан ишловчи элчи этиб жўнатилиши,бу режага хизмат ;илувчи ;адамми, ;ки аксинча?
Мухолифат фаоли Сафар Бекжон, Гулнорани Женевага юбориш ор;али Каримовлар оиласи билибми-билмайми, бу режа зиддига хизмат ;илмо;далар, деган фикрда.
“Агар Ўзбекистон демократик давлат бўлганида бу йўллар билан ўзини давлат бош;арувига тай;рлаяпти деб ;исоблашимиз мумкин эди. Ўзбекистонда диктатура бўлганлиги сабабли, тахтни эгалламо;чи бўлган куч тахтни атрофида бўлсагина уни эгалаб ;олиши мумкин. Агар бир кечада Азроил келиб, Каримов кетиб ;олса, Гулнора Женевадан етиб бориб бу ишни ;иламан дегунча ;окимият эгалланган ва эълон ;илинган бўлади. Дадасига бир нарса бўлиб ;олганда ;окимиятни ;ўлида олиб ;олиш учун Гулнора ;ар доим дадасининг ;нида ўтириши керак. Гулноранинг у ердан узо;лашишини кимдир уюштира;тган бўлиши мумкин. Келажакда ;окимиятни Гулнорани ;ўлига бермасликни йўли уни узо;да ушлаб туриш. Буни уюштирила;тганлигини Гулноранинг ўзи ;ам, ;атто Каримовнинг ўзи ;ам билма;тган бўлиши мумкин”.
Мавзу юзасидан Озодлик су;батлашган бош;а муста;ил кузатувчилар ;ам Гулнора Каримованинг президент бўлишига ;арши режим ичкарисида жуда жиддий ;аршилик борлиги сабаб, Каримовлар оиласи келажак учун бехавотир режалар туза;тган бўлишини э;тимолдан со;ит ;илмадилар ва президент тўн;ич ;изининг нейтрал Швейцарияда дипломатик ма;ом пано;ида ерлашиш ;аракатига ана шу оилавий режадан аломат дея ;ара;тганларини билдирдилар.


Другие статьи в литературном дневнике: